← articles
50ste verjaardag van HuangTaiji Singapore.
Door Patrick A Kelly 28.11.2009
Master Huang Xingxian heeft een grote prestatie neergezet door taiji-onderricht op te starten en verder uit te bouwen binnen Zuidoost Azië. Daarom willen we de Taiji Society van Singapore feliciteren voor het succesvol bereiken van haar 50ste verjaardag. Dit succes heeft zeker te maken met de grote bijdrage van Sia Mok-Tai en Samuel Kuah die - gedurende al die jaren dat ik contact gehad heb met de Society – hoofdinstructeur waren. Het beheren van zo’n organisatie brengt moeilijkheden met zich mee maar deze worden met tijd verwaarloosbaar in het licht van het grote succes dat de Singapore Taiji Society gehad heeft door de inwoners van Singapore te onderwijzen in de verfijnde en oprechte methodes van Master Huangs’ Taijiquan.
Ik heb de Taiji Society van Singapore voor het eerst bezocht 32 jaar geleden in 1977. De leden van de Society waren zeer gastvrij en in de daaropvolgende jaren, toen ik woonde bij en op bezoek kwam bij Master Huang in Kuala Lumpur en later in Kuching, heb ik er altijd van genoten om via Singapore te passeren bij mijn aankomst en vertrek uit Azië en te oefenen met de studenten uit Singapore. Sedert ik sindsdien mijn scholen in Nieuw Zeeland, Australië en Europa opgebouwd heb, ben ik (en af en toe ook mijn leerlingen) regelmatig langs geweest in Singapore waar ik warm onthaald werd bij mijn bezoeken aan de Singapore Taiji Society.
Persoonlijk onderricht krijgen van Master Huang was een groot voorrecht. Gezien het feit dat hij al meer dan 17 jaar overleden is, hebben de meeste studenten uit de scholen van Singapore en Maleisië hem nooit gekend. Daarom wil ik u mijn indrukken van zijn onderwijsstijl en wat details van de belangrijkste aspecten van zijn taiji methodes meegeven. Hij was er constant mee bezig zijn methodes te verfijnen en te laten evolueren – net als zijn leraar Grootmeester Zheng Manqing, die zichzelf omschreef als “Het oude kind dat altijd verlangt om bij te leren”. Omdat hij zelf zo hard gewerkt had om zijn eigen inzicht in de dingen te verkrijgen, gaf Master Huang zijn methodes niet gemakkelijk prijs. Hij verkoos het om de mensen hints te geven. Afhankelijk van hun eigen intelligent oefenen konden ze er iets mee bereiken of niet. Hoewel hij aanvankelijk argwanend stond tegenover westerlingen stelde hij mijn aanwezigheid beetje per beetje meer op prijs. Hij benadrukte later tegenover iedereen dat succes in taiji totaal los stond van ras. Hij geloofde zeer sterk in het belang van persoonlijke inspanningen, wat blijkt uit zijn uitspraak: “Het leven is moeilijk en zelfs als we ouder worden wordt het niet noodzakelijk gemakkelijker, maar inspanning en de vooruitgang die er het gevolg van is, is altijd ten volle de moeite waard.”
Hoewel Master Huang zeer sterk gericht was op vechtsporten in zijn jongere jaren, heeft hij altijd geluisterd naar zijn leraar Grootmeester Zheng Manqing. Die had uitgelegd dat Taijiquan zowel een gevechtsaspect als een aspect van interne ontwikkeling heeft en had daarbij verklaard: “Het martiale aspect van Taijiquan is nuttig maar niet belangrijk”. In zijn latere jaren begon Master Huang meestal heel voorspelbaar zijn lange uitleg aan de studenten met de woorden “Taijiquan, bu shi wushu (Taijiquan is geen vechtsport). Andere keren verklaarde hij: “Ik onderwijs Taiji, geen Taijiquan”. Tegen mij persoonlijk ging hij zelfs nog verder door tijdens het eten op een avond het volgende te verklaren: “Taiji is niet belangrijk – de Tao is belangrijk”. Zijn nadruk op de interne ontwikkeling stond raadselachtig genoeg tegenover zijn opmerkelijke, ten volle geteste en zelden overtroffen vechtkunst. Het was vooral voor de kwaliteit en de sterkte van zijn interne kracht (Taiji Jin) dat Master Huang gekend en gerespecteerd werd in de wereld van de vechtsporten. Ik heb de wereld afgereisd en veel taijileraren ontmoet maar geen enkele kon op gebied van het gevechtsaspect vergeleken worden met Master Huang, met uitzondering misschien van de Wu Stijl Meester Ma Yueliang van Shangai, schoonzoon van Wu Jianquan. Op het meer belangrijke gebied van de mind en daar voorbij was hun vaardigheid gelijkaardig. Maar op het gebied van het lichaam waren Master Huangs bewegingen duidelijk zachter en meer subtiel.
Wat is nu het verschil tussen interne kracht en externe kracht? Men kan dit op twee manieren bekijken. Eerst en vooral is externe kracht gewoonweg de superficial mind (het dagdagelijkse bewustzijn) die de spieren met wat inspanning samentrekt, terwijl de subtiele processen die plaatsvinden tussen de gedachte van bewegen en het verschijnen van de beweging op een onbewust niveau blijven. Deze processen kunnen door voldoende herhaling wel versterkt en verfijnd worden. Interne kracht daarentegen houdt in dat deze tussenliggende mind- en energieprocessen bewust versterkt en verfijnd worden, terwijl er maar minimale aandacht besteed wordt aan het versterken van de spieren zelf. Dat betekent dat er bij externe kracht awareness en intentie gebruikt wordt (opgewekt door het verlangen iets te bereiken) op het niveau van uiterlijke bewegingen van het lichaam. Bij interne kracht wordt awareness en intentie gebruikt (opgewekt door een diepe en duidelijke wilsintentie) op het niveau van het energieveld en de subtiele lichaamsprocessen (die op hun beurt de uiterlijke bewegingen veroorzaken).
Maar verder kunnen we stellen dat de interne kracht die kan ontwikkeld worden, in laat ons zeggen Fujian White Crane, anders is dan de interne kracht ontwikkeld door het correct trainen van Taiji. Het verschil tussen deze twee soorten interne kracht kan vergeleken worden met het verschil tussen het werpen van een speer (White Crane) en het afschieten van een pijl (Taiji). Wanneer je een speer werpt met interne kracht zal je naar de krachten en de energie luisteren en deze sturen met een duidelijke mindintentie, maar het eindresultaat is een sterke contractie van de spieren om de arm te laten uitstrekken en de speer van je weg te duwen. Bij het afschieten van een pijl daarentegen (hier gebruiken we de analogie van het lichaam dat gebruikt wordt als een boog) wordt het lichaam tegen de grond gedrukt door een combinatie van momentum (door eender welke vorige beweging), inertie (door de massa van ons lichaam en de massa van de partner) en het gedeelte van de krachten van de partner die we accepteren (intercept). Tijdens dit proces stretchen de spieren zoals de vezels van een boog en worden de krachten en energieën voor een kort moment binnen deze elastische conditie opgeslagen. Ze worden dan losgelaten zoals een pijl afgeschoten wordt. Het gebruik van een subtiel waarnemingsvermogen om zich van dit proces bewust te worden en het te sturen zal uiteindelijk leiden tot een diep begrip van de elastische taiji-jin.
Wanneer hij het had over de Taiji vorm, dan legde Master Huang speciaal de nadruk op het ontspannen van het lichaam, het diep luisteren en het gebruiken van de Yi (intentie) om de subtiele processen en interne krachten binnen het lichaam en het energieveld (Qi) richting te geven. Wanneer hij het had over de Taiji Pushing-Hands betrok hij het aspect van timing bij de vorige begrippen. Timing was het enige Engelse woord dat Master Huang regelmatig gebruikte toen hij lesgaf. Er is sprake van timing in ons eigen lichaam om de subtiele bewegingen, krachten, energie en de mind door het lichaam te laten bewegen. We spreken ook van timing wanneer we deze processen in onszelf en in onze partner op elkaar afstemmen.
Master Huang verdiepte zijn uitleg over het relaxatieproces door te zeggen dat het uit 3 fasen bestaat; loslaten, zinken en leegmaken (Sung, Chen en Kung). Loslaten is het wegnemen van de externe kracht uit het lichaam, zinken heeft betrekking op het verschijnen van de interne krachten, terwijl leegmaken betrekking heeft op het richting geven aan die interne krachten vanuit een diep deel van de mind. Loslaten van het lichaam is redelijk gemakkelijk te verstaan, maar om het op een hoog niveau in de praktijk te brengen is er vele jaren van oefenen nodig. Nadat de spieren samengetrokken zijn om een beweging in gang te zetten, ontspannen ze maar het lichaam blijft verder bewegen onder invloed van zijn eigen momentum en valt dan lichtjes terug naar de grond gedurende dat proces. Het is moeilijker om de tweede fase, het zinken, te begrijpen. Het gaat niet zomaar over het tot stilstand komen van het energieveld en het lichaam doordat ze op de grond gedrukt worden. Neen het is veeleer juist het tegenovergestelde – de elastische krachten en de energie worden op een dieper niveau sterker en intenser en komen in de plaats van de externe krachten die verdwijnen door het ontspannen van het lichaam.
De derde fase, het leegmaken van de mind, is zelfs nog moeilijker te vatten. Het gaat niet over het tot rust brengen van de automatische oppervlakkige gedachtestroom die gewoonlijk de ongetrainde mind van een persoon binnendringt. Dit heeft enkel te maken met een eerste stadium van de externe training. Herinner U de taoïstische uitspraak: “Het niets dat leeg is, is niet het ware niets. Het niets dat vol is, is het ware niets.” Net zoals het loslaten van het lichaam toelaat dat er krachten en energieën in kunnen ontstaan en werken, zo zal de concentratie op deze krachten en energieën ertoe leiden dat een dieper deel van de mind versterkt wordt (de Deep Mind, Empty Mind of ‘Mind within the Mind’). Met behulp van de juiste trainingsmethode zal dat dieper deel van de mind met de jaren sterker en sterker worden. Dan zal de Yi (intentie) die uit dat dieper aspect van de mind voortkomt controle nemen over de energieën en de subtiele krachten en ook over het lichaam zelf.
Het begrijpen en inoefenen van de drie fasen van ontspanning betekent hetzelfde als het begrijpen en oefenen van de mind. Om het oefenen van de mind te introduceren sprak Master Huang in zijn later leven uitdrukkelijk over het tot rust brengen van het oppervlakkig dagelijks bewustzijn, precies zoals we doen als we gaan slapen ’s nachts inslapen. Het dieper bewustzijn dat op dat moment naar boven komt moet je gebruiken om aan je interne training te werken. De mind werkt gelijktijdig op het externe niveau van ons normaal leven (superficial mind binnen de fysieke wereld) en op elk van zijn 3 interne niveaus (Deep Mind binnen de niveaus van Mens, Aarde en Hemel). Het evolutieproces van de interne training bestaat erin dat men eerst de mind naar binnen richt om een dieper gevoel van het lichaam te leren ontdekken. De volgende tussenstap is dat men de mind afstemt op de krachten die werken in het lichaam (elastische taiji-jin). De laatste stap is dat we ons afstemmen op het persoonlijke energieveld met zijn 3 niveaus – Jing, Qi en Shen. Verder heeft de mind een driedubbel aspect – awareness (waarneming) (Dingjin), intentie (Yi) en intelligentie – dat werkt op elk van de drie hiervoor vermelde niveaus. Deze dingen worden op een uiterlijk niveau weerspiegeld in ons zenuwstelsel waar we spreken van sensorische zenuwen (awareness), bewegingszenuwen (intentie) en verwerkingsneuronen (intelligentie) die allemaal samen werken om het fysieke lichaam te controleren en besturen.
Om een dieper begrip van awareness (Dingjin) te krijgen, zowel in de zin van luisteren op het eerste niveau van lichaamsbewegingen en op het tussenniveau van de interne krachten, is het noodzakelijk om te weten dat we net zoals we 5 uiterlijke zintuigen (zien, horen, ruiken, proeven en voelen) hebben voor het waarnemen van de uiterlijke wereld, we ook interne zintuigen (die we ook in 5 groepen kunnen opdelen) hebben voor het waarnemen van onze interne wereld. Deze fysiek bestaande sensoren of zenuwuiteinden zijn: de pijnsensoren, sensoren die de positie van de gewrichten voelen, spiersensoren, druksensoren en temperatuursensoren. Temperatuursensoren en pijnsensoren worden niet direct gebruikt in normale bewegingen. Dus worden alle bewegingen geregeld (op een onbewust niveau bij ongetrainde mensen) door de sensoren die de positie van de gewrichten, de spiertoestand en de druk voelen. Als we Dingjin willen trainen moeten we dus beetje per beetje onze waarneming leren verschuiven van de 5 uiterlijke zintuigen naar die 3 interne sensoren. De inspanning die we doen om in de vorm zo accuraat mogelijk te bewegen traint de sensoren voor de positie van de gewrichten. De inspanning die we doen om de spierveranderingen, aanvankelijk contractie en ontspanning en later stretch en ontstretch, te trainen legt de focus op de sensoren voor de spierveranderingen. Het leren voelen van de druk tussen de voeten en de grond en de druk van de handen tegen een partner en later van de soorten druk die zich diep in ons lichaam ontwikkelen (voornamelijk in en rond het bekken en het midden) traint de druksensoren. Het trainen van deze 3 sensoren zal er onvermijdelijk toe leiden dat we ook het warmteveld van het lichaam beginnen waar te nemen (dit wordt veelal verkeerdelijk gezien als de Qi zelf).
De training die leidt tot een dieper begrip van de intentie (Yi) en hoe haar te versterken en verfijnen is nog een stap moeilijker is dan het begrijpen en trainen van awareness. Wanneer hij het had over Yi, haalde Master Huang meestal volgende klassieke uitspraak aan: “Het hart (Xin=de diepste kern van ons wezen, niet onze emotionele natuur) genereert de Yi (klassiek chinees=intentie, wilskracht). De Yi zet de Qi in beweging. Als de Qi beweegt, volgt het lichaam. De correcte training van de Yi leidt tot een aanzienlijke toename van krachten. Daarom werden deze trainingsmethodes, volgens de uitleg van Master Ma Yueliang, in het verleden alleen in het geheim aangeleerd aan de leden van de inner-schools van de paar meesters die het echt verstonden. Het trainen van de Yi vraagt een meer directe inspanning dan het trainen van de Dingjin, net zoals het activeren van de spieren meer inspanning vraagt dan het gewoon luisteren naar informatie van de sensoren. In essentie versterken we de Yi door ons in het begin te concentreren op een punt, zowel in het lichaam als later buiten het lichaam, terwijl we onze kracht naar dat punt toesturen. Om dit proces te verfijnen vervangen we het punt door een lijn van licht die eerst recht en later in een curve loopt. We kunnen dit nog verder verfijnen door de lijn te vervangen door de veranderende sfeer die zich uitstrekt een armlengte rondom ons of een klein beetje verder. Deze sfeer omvat tegelijkertijd alle punten en alle lijnen. Deze uiteindelijke sfeer is de unieke ruimte waarin de mind, de energie en alle mogelijke lichaamsbewegingen versmelten. Als we onze Yi willen leren verfijnen en verdiepen door alle interne niveaus, is het belangrijk ons eraan te herinneren dat de Yi steeds voortkomt vanuit het niveau waar onze waarneming zich bevindt op dat moment.
Het resultaat van het trainen van awareness en intentie op elk van de niveaus is dat het derde aspect van de mind, de intelligentie, zich begint te ontwikkelen op elk van die niveaus. Net zoals een baby, door het maken van grote (halfbewuste) inspanningen om te leren lopen terwijl hij zijn (halfbewuste) waarneming gebruikt om de resultaten te controleren, beetje per beetje bewegingservaring opdoet en op die manier leert lopen en meer complexe uiterlijke bewegingen leert maken, zo verwerft men ook in taiji intelligentie op elk van de niveaus door bewuste inspanningen (intenties) te combineren met bewuste waarneming op al die niveaus. Aan intelligentie (begrip, of inner being) kan men niet rechtstreeks werken, en het groeit ook niet op een bevredigende manier door awareness alleen te trainen. Intelligentie, het belangrijkste aspect van de mind, kan alleen maar ontwikkelen door een bewuste wisselwerking tussen awareness en intentie.
Door het oefenen van de vorm bouwen we interne kracht op. Het trainen van de pushing hands leert ons de sensitiviteit om die interne kracht te gaan gebruiken. Naarmate je intelligentie groter wordt, kan in iedere stap van het leerproces en op elk niveau, alles wat je geleerd hebt in jezelf naar buiten gebracht worden door je partner in de tiaiji pushing hands. In zijn discussies over de pushing hands en de timing van de subtiele processen en krachten (taiji-jin) bracht Master Huang zeer dikwijls het volgende klassieke bevel ter sprake: Chan, Lien, Nian, Sui – Bu tui, bu ding. We kunnen dit vertalen als: raak aan (touch), maak connectie (connect), versmelt (merge) en volg (follow) – geef geen weerstand maar laat ook niet los (don’t resist, don’t let go). Deze dingen kan men best leren door effectief te oefenen met iemand die het zelf al kan. Toch kan ik aanstippen dat ‘touch’ overeenkomt met beweging en de spiertoestand van contractie. ‘Connect’ komt overeen met het loslaten en de spiertoestand van ontspanning. ‘Merge’ correspondeert met het zinken en de spiertoestand van stretchen. ‘Follow’ komt overeen met het leegmaken en de spiertoestand van ontstretchen. Samen met ‘don’t resist, don’t let go’ krijgen we zo de 5 elementen (Wuxing).
De beste manier om onze dankbaarheid te betuigen aan Master Huang voor de enorme inspanningen die hij gedaan heeft om taiji te verspreiden en te ontwikkelen is door zelf ons best te doen om zijn methodes verder te verfijnen, te laten evolueren en te verspreiden. Ik hoop dat mijn beknopte samenvatting van een paar van de diepere aspecten van zijn onderricht, die ik speciaal voor de 50ste verjaardag van de Singapore Taiji Society samengevat heb, dit kunnen helpen stimuleren. Singapore is een brug tussen de Aziatische en de Europese wereld en de Huang Singapore Taiji Society staat op die brug. Taiji is een zeer verfijnde taoïstische kunst. Verlies deze diepe traditie niet – zij het als een fysieke kunst voor zelfverdediging, als een gezondheidsbevorderende kunst via de circulatie van vloeistoffen en energie in het lichaam, of als een verheven kunst van spirituele ontwikkeling die tot onsterfelijkheid in de innerlijke gebieden leidt. Als je me vraagt of mijn 35 jaar van oefenen kan bevestigen dat de mogelijkheid tot onsterfelijkheid bestaat, dan moet ik antwoorden dat dit absoluut waar is. Het is theoretisch bereikbaar voor iedereen, maar in de praktijk is het alleen beschikbaar voor diegenen die bereid zijn om er de levenslange inspanning voor te doen en die daarbij de juiste begeleiding krijgen – hierbij volgen ze de verdwijnende voetstappen op het Pad dat Master Huang ons voorgegaan is.